به گزارش باز باران نیوز، عشایر استان تهران، با وجود رشد سریع شهری و صنعتی شدن، همچنان بخشی از هویت فرهنگی و اجتماعی این منطقه را تشکیل میدهند. این عشایر با سبک زندگی کوچنشینی، نقش مهمی در حفظ سنتها و آداب و رسوم قدیمی ایفا میکنند. تاریخچه حضور عشایر در منطقه تهران به قرون گذشته بازمیگردد. این عشایر که عمدتاً از اقوام مختلف ایرانی تشکیل شدهاند، به دلیل شرایط آب و هوایی و جغرافیایی، به زندگی کوچنشینی روی آوردهاند.
از مهمترین طوایف عشایری در استان تهران میتوان به عشایر الیکایی، سنگسر و سایر گروههای کوچنشین اشاره کرد که در مناطق کوهستانی و حاشیهای استان سکونت دارند. الگوی کوچ عشایر تهران بر اساس تغییرات فصلی است. در فصول گرم سال، به مناطق مرتفع و خنکتر کوچ میکنند و در زمستان به مناطق پاییندست و گرمتر بازمیگردند. اقتصاد عشایر استان تهران عمدتاً بر پایه دامداری است. پرورش گوسفند و بز، تأمین کننده اصلی نیازهای اقتصادی آنان است. همچنین تولید صنایع دستی و محصولات لبنی نیز از دیگر فعالیتهای اقتصادی آنان است. عشایر تهران دارای فرهنگی غنی و متنوع هستند. موسیقی محلی، رقصهای سنتی، لباسهای رنگارنگ و آداب و رسوم خاص، بخشی از میراث فرهنگی آنان را تشکیل میدهد.
با گسترش شهرنشینی و تغییرات اقلیمی، عشایر استان تهران با چالشهای متعددی مواجه شدهاند. کاهش منابع طبیعی، محدودیت در مراتع و فشارهای اقتصادی، از جمله مشکلاتی است که زندگی آنان را تحت تأثیر قرار داده است. دولت با اجرای برنامههای حمایتی و توسعهای، سعی در بهبود شرایط زندگی عشایر دارد. ارائه خدمات بهداشتی، آموزشی و ایجاد فرصتهای اقتصادی جدید، از جمله اقداماتی است که در این زمینه انجام شده است. در نهایت، حفظ و حمایت از زندگی عشایری در استان تهران، نه تنها به معنای نگهداری از یک سبک زندگی سنتی است، بلکه به معنای حفظ بخشی از هویت فرهنگی و تاریخی کشور میباشد. با برنامهریزی مناسب و توجه به نیازهای آنان، میتوان آیندهای روشنتر برای این جامعه ارزشمند متصور شد.
عشایر استان تهران از قدیمیترین و مهمترین اقشار اجتماعی کشور به شمار میروند که نقش حیاتی در تاریخ و فرهنگ ایران ایفا کردهاند. عشایر این منطقه به دلایل متعددی همچون شرایط جغرافیایی، آب و هوایی و فرهنگی همچنان به زندگی نیمهکوچنشینی خود ادامه میدهند و سبک زندگی و آداب و رسوم خاص خود را حفظ کردهاند. استان تهران با وجود اینکه یکی از مناطق صنعتی و پرجمعیت کشور است، در بخشهایی از مناطق شمالی و جنوبی خود میزبان جمعیت قابل توجهی از عشایر است. عشایر تهران بیشتر در مناطق فیروزکوه، دماوند، ورامین و ری زندگی میکنند و با توجه به شرایط فصلی و نیازهای دامهای خود به ییلاق و قشلاق میروند.
عشایر این منطقه از اقوام مختلفی همچون ایل بختیاری، ایل قاجار و بخشی از طوایف کرد و لر تشکیل شدهاند. تاریخ حضور این عشایر به صدها سال پیش بازمیگردد و برخی از آنان در دوران قاجار به این منطقه کوچ کردند. آنها به دلیل تواناییهای خود در دامداری و کشاورزی به سرعت در اقتصاد منطقه نقشآفرین شدند. معیشت عشایر استان تهران بیشتر بر پایه دامداری استوار است. این عشایر با پرورش دامهای سبک و سنگین از جمله گوسفند و گاو، بخش مهمی از گوشت و لبنیات منطقه را تامین میکنند. همچنین در کنار دامداری، کشاورزی فصلی و صنایع دستی مانند بافتن فرش و گلیم نیز از دیگر فعالیتهای اقتصادی آنان به شمار میرود.
عشایر تهران به داشتن فرهنگ غنی و آداب و رسوم متنوع معروف هستند. موسیقی محلی، رقصهای سنتی و داستانهای کهن از عناصر فرهنگی مهم این جوامع است. مراسم سنتی مانند جشن کوچ و آیینهای مربوط به برداشت محصولات، بخش جدانشدنی از زندگی عشایر به حساب میآیند. زنان عشایر استان تهران نقش حیاتی در حفظ و انتقال فرهنگ و سنتها دارند. آنها علاوه بر نقشهای سنتی همچون مراقبت از خانواده و دامها، در تولید صنایع دستی و مدیریت خانه و زندگی عشایری نیز فعال هستند. نقش زنان در اقتصاد خانوادگی و جامعه عشایری بیبدیل است. عشایر استان تهران با چالشهای متعددی روبهرو هستند. از مهمترین این مشکلات میتوان به کاهش مراتع، کمبود آب، مسائل محیطزیستی و مشکلات اقتصادی اشاره کرد.
دولت و نهادهای مربوطه در سالهای اخیر تلاشهایی برای بهبود وضعیت عشایر انجام دادهاند. ایجاد مراکز آموزشی، ارائه خدمات بهداشتی و دامپزشکی، و توسعه زیرساختهای ارتباطی از جمله اقداماتی است که برای حمایت از عشایر صورت گرفته است. با این حال، نیاز به برنامهریزیهای جامعتری برای حفظ این جامعه کهن احساس میشود. عشایر استان تهران بخشی از هویت تاریخی و فرهنگی این منطقه و کشور به شمار میروند. حفظ سبک زندگی، فرهنگ و سنتهای عشایری نیازمند توجه و حمایت بیشتر است. در حالی که این جامعه با چالشهای جدی روبهرو است، تلاشهای بیشتر برای تقویت زیرساختهای لازم و ایجاد فرصتهای اقتصادی پایدار میتواند آیندهای روشنتر برای عشایر استان تهران به ارمغان بیاورد.
انتهای پیام
نویسنده: سرور علیزاده
منبع: پایگاه خبری باز باران نیوز
دیدگاهتان را بنویسید