آغاز موج تازه به رسمیت شناختن فلسطین
به گزارش باز باران نیوز، پیشینه تاریخیِ به رسمیت شناختن فلسطیناقدام به اعلام استقلال فلسطین در سال ۱۹۸۸ توسط سازمان آزادی‌بخش فلسطین (PLO) صورت گرفت و در پی آن بسیاری از کشورهای آسیایی، آفریقایی و آمریکای لاتین، فلسطین را به رسمیت شناختند. در دهه‌های بعد، این روند عمدتاً در کشورهایی با رویکرد حمایتی از حقوق ملت‌ها ادامه یافت.
اکثریت جامعه بین‌المللیتا سپتامبر ۲۰۲۵، فلسطین توسط ۱۵۷ کشور از میان ۱۹۳ عضو سازمان ملل به عنوان یک کشور مستقل به رسمیت شناخته شده است. رقمی که تقریباً ۸۱٪ اعضای این سازمان را شامل می‌شود. این آمار نشان‌دهنده تحول جدی در جایگاه دیپلماتیک فلسطین در سطح بین‌المللی است.
موج جدید غربی؛ باز کردن سکوت متحدان اسراییلدر هفته‌های اخیر، کشورهای غربی که پیش‌تر در مورد به رسمیت شناختن فلسطین مردد بودند، وارد عرصه شده‌اند. انگلستان، کانادا، استرالیا و پرتغال رسماً فلسطین را شناخته‌اند. فرانسه نیز در نشست سازمان ملل اعلام کرد که فلسطین را به رسمیت می‌شناسد، و چند کشور کوچک اروپایی مانند بلژیک، لوکزامبورگ، مالت و آندورا نیز به این موج پیوسته‌اند.
نمونه‌هایی از کشورهایی که اخیراً شناخته‌اند– پرتغال در ۲۱ سپتامبر ۲۰۲۵ به رسمیت شناختن فلسطین را اعلام کرد و آن را مطابق با خط سیاست خارجی خود دانست. استرالیا نیز در همان تاریخ به جمع کشورهایی پیوست که فلسطین را به رسمیت می‌شناسند، با تأکید بر راه‌حل دو دولت و ضرورت آتش‌بس فوری در غزه. لوکزامبورگ نیز رسماً در ۲۲ سپتامبر ۲۰۲۵ اعلام کرد که فلسطین را به عنوان کشور مستقل به رسمیت می‌شناسد.
نقش نمادین و حقوقیِ به رسمیت شناختنبا وجود اینکه به رسمیت شناختن یک کشور الزاماً به آن کشور توان اجرای همه حقوق بین‌المللی را نمی‌دهد، اما تأثیراتی ملموس دارد: باز کردن امکان تأسیس سفارتخانه با حقوق دیپلماتیک، شرکت فعال‌تر در مجامع بین‌المللی، و تقویت توان حقوقی فلسطین در محاکم بین‌المللی در مواجهه با اشغال و اقدامات یک‌جانبه.
محدودیت‌های عملی و موانع راههمچنان که به رسمیت شناختن گامی مهم است، محدودیت‌هایی نیز دارد: بسیاری از کشورهای کلیدی هنوز به رسمیت شناختن کامل فلسطین تن نداده‌اند، از جمله کشورهای دارای قدرت وتو در شورای امنیت که می‌توانند مانع عضویت کامل فلسطین شوند. همچنین، کنترل عملی بر بخش‌هایی از خاک فلسطین، به‌ویژه غزه و کرانه باختری، به چالشی برای تحقق تمامیت حاکمیت تبدیل شده است.
واکنش اسراییل و متحدانشدولت اسراییل تقریباً با اجماع علیه این موج به رسمیت شناختن موضع گرفته و آن را «پاداش‌دادن به تروریسم» خوانده است. برخی از رهبران اسراییل وعده داده‌اند که در پاسخ، گسترش شهرک‌سازی‌ها را تشدید خواهند کرد یا حتی دیپلمات‌های کشورهای رقیب را اخراج کنند. تابعیت سیاست‌های منطقه‌ای و همکاری با روند صلحچنین اقدامی از سوی کشورهای غربی و اروپایی می‌تواند فشار بر طرف مقابل را در مذاکرات صلح افزایش دهد. کشورهای «موج جدید» تأکید دارند که به رسمیت شناختن فلسطین بخشی از راهکار بلندمدت دو دولت است و نه پشتیبانی از گروه خاص سیاسی یا تسلیم به خشونت. برخی کشورها تأکید کرده‌اند که به رسمیت شناختن را در کنار شروطی مانند خروج گروه‌های مسلح از نقش سیاسی تلقی می‌کنند.
چشم‌انداز آینده و چشم به نشست‌های بین‌المللینشست عمومی سازمان ملل (UNGA) در سال ۲۰۲۵ مورد انتظار است تا عرصه معرفی رسمی فلسطین برای برخی دیگر از کشورها باشد. همچنین، پرونده عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل در برابر معارضه قدرت‌های دارای وتو قرار دارد؛ بنابراین بدون موافقت آن‌ها، عضویت کامل امکان‌پذیر نیست. جمع‌بندی و اهمیت تحولیموج تازه به رسمیت شناختن فلسطین نه صرفاً یک اعلان نمادین، بلکه بخشی از بازتعریف جایگاه فلسطین در نظم بین‌المللی است. کشورهای غربی که در گذشته نسبت به چنین اقدامی محتاط بودند، اکنون با اعلام مواضع رسمی نشان داده‌اند که در مسیر فشار سیاسی برای تحقق عدالت تاریخی حرکت می‌کنند. اگر این روند با اقدامات عملی مانند تضمین حقوق انسانی، گشایش اقتصادی و آزادی تردد همراه شود، می‌تواند تبدیل به نقطه عطفی در تلاش برای صلح پایدار در منطقه باشد.
انتهای پیام
دیدگاهتان را بنویسید